Een kleine maar intrigerende nieuwe studie suggereert dat kinderen bij wie de diagnose autisme, ADHD en anorexia nervosa is gesteld, onverwacht vergelijkbare verstoringen in hun darmmicrobioom vertonen. Deze microbiële profielen wijken aanzienlijk af van die van gezonde, neurotypische leeftijdsgenoten, wat duidt op een mogelijk gedeelde biologische link tussen deze ogenschijnlijk uiteenlopende aandoeningen.
De onderzoeksresultaten
Onderzoekers van de Comenius Universiteit in Slowakije analyseerden ontlastingsmonsters van 117 kinderen en verdeelden ze in drie klinische groepen (30 met een autismespectrumstoornis, 21 met anorexia nervosa en 14 met ADHD) en een controlegroep van gezonde kinderen van dezelfde leeftijd en geslacht. De studie onthulde consistente veranderingen in de microbiële samenstelling bij alle drie de stoornisgroepen.
Concreet was de verhouding tussen Bacteroidetes en Firmicutes – twee dominante bacteriegroepen in de menselijke darm – verhoogd vergeleken met de controlegroep. Deze onevenwichtigheid komt overeen met bevindingen bij ontstekingsziekten, waarbij vergelijkbare verschuivingen in verband zijn gebracht met het glucosemetabolisme, ontstekingen en regulering van de eetlust.
Microbiële patronen bij aandoeningen
Er werd een lagere microbiële diversiteit waargenomen in de ADHD- en autismegroepen, naast hogere niveaus van Escherichia -bacteriën. Hoewel het doorgaans onschadelijk is, kan een verhoogde hoeveelheid Escherichia onder bepaalde omstandigheden pathogeen worden.
Kinderen met ADHD en meisjes met anorexia nervosa vertoonden een verhoogde overvloed aan Desulfovibrio -bacteriën, die gedijen in omgevingen met weinig voedingsstoffen. Omgekeerd hadden beide groepen lagere niveaus van Faecalibacterium, een bacterie die doorgaans overvloedig aanwezig is in gezonde darmen, en het tekort ervan houdt verband met ontstekingsaandoeningen zoals prikkelbare darmaandoeningen en depressie.
Gedeelde microbioomkenmerken
Opvallend is dat de onderzoekers overeenkomsten in microbiële samenstellingen in alle patiëntencohorten hebben waargenomen, wat suggereert dat de darmmicrobiota de gedragsmatige manifestaties van psychische stoornissen kan beïnvloeden. Dit komt overeen met groeiend bewijs dat de darmgezondheid en de hersenfunctie met elkaar verbonden zijn via de darm-hersen-as.
Dieet en microbiële samenstelling
Voeding heeft een directe invloed op de diversiteit van het darmmicrobioom. Kieskeurig eten, gebruikelijk bij autisme en ADHD als gevolg van sensorische gevoeligheden, en opzettelijke voedselbeperking bij anorexia nervosa kunnen bijdragen aan deze gedeelde microbiële profielen. Veranderingen in de darmmicrobiota kunnen ook geestelijke gezondheidsproblemen verergeren, waardoor een feedbackloop ontstaat.
Studiebeperkingen
De auteurs erkennen beperkingen, waaronder een kleine steekproefomvang en uitdagingen bij het verzamelen van ontlastingsmonsters van sommige kinderen. De COVID-19-pandemie verstoorde de gegevensverzameling. Het blijft onduidelijk of deze darmprofielen bijdragen aan de aandoeningen, er het gevolg van zijn, of beide.
Toekomstig onderzoek
De onderzoekers plannen grotere onderzoeken om deze bevindingen te repliceren en betrouwbaardere darmmicrobioomprofielen te verzamelen. Dit zou uiteindelijk kunnen helpen bij de diagnose en behandeling, maar verder onderzoek is nodig.
Deze bevindingen benadrukken de complexe wisselwerking tussen darmgezondheid, psychische stoornissen en voedingsgewoonten. Hoewel ze voorlopig zijn, onderstrepen ze het belang van het in aanmerking nemen van het darmmicrobioom bij het begrijpen en aanpakken van deze aandoeningen
